ساخت ایمپلنت دندان به شکلي که هم‌اکنون مورد استفاده قرار مي‌گيرند نزديک به 30 سال است که مورد تاييد مجامع علمي بين‌المللي قرار گرفته و به دنياي دندانپزشکي معرفي شده‌اند. براي نخستين‌بار پروفسور برانمارک از کشور سوئد چگونگي پيوند خوردن استخوان فکين به ايمپلنت دنداني از جنس تايتانيوم خالص را تشريح نمود. از آن زمان تاکنون پيشرفت‌هاي چشمگيري در توسعه و بهسازي ساخت ایمپلنت دندان به وجود آمده است. لذا بديهي است که توقعات دندانپزشکان و بيماران از ساخت ایمپلنت دندان روز به روز در حال تغيير و به‌نوعي افزايش است.
ازجمله پيشرفت‌هاي نوين در زمينه ساخت ایمپلنت دندان استفاده از تکنولوژي‌هاي بسيار حساس مدرن براي تهيه ايمپلنت‌هاي دنداني مي‌باشد. استفاده از فناوري‌هاي نانو در آماده‌سازي سطوح خارجي ايمپلنت، پيدايش آلياژهاي جديد تايتانيوم، برداشت‌هاي نوين در زمينه مهندسي بافت نرم و سخت دهان و بسياري ديگر از تمهيدات جديد سبب شده است که دنياي ايمپلنت‌هاي دنداني هر روزه شاهد نوآوري‌هايي باشد که برخي مسير درمان را تغيير مي‌دهند.
سابقه استفاده از ايمپلنت‌ دندان براي جايگزيني دندان‌هاي از دست رفته به بيش از 3000 سال پيش برمي‌گردد. از آغاز تاريخ تمدن، بشر همواره به فکر ترميم و جايگزيني نقش عضوهاي مختلف بويژه دندان‌هاي از دست رفته بوده و به اين منظور در ابتدا از دندان‌هاي چوبي، سنگي، فلزي و حتي دندان‌هاي به‌جا مانده از اجساد استفاده مي‌شده است.
خشن‌تر شدن سطح خارجي ايمپلنت با استفاده از فناوري‌هاي نوين باعث مي‌شود که سطح تماس ايمپلنت با استخوان فک افزايش پيدا کند. بخصوص هنگامي که طراحي اين خشونت سطحي با ساختار سلول‌هاي استخواني همخواني داشته باشد اتصال استخوان به بدنه ايمپلنت به طرز مطلوب‌تري صورت مي‌پذيرد. به اين سطوح مواد بيواکتيو نيز اضافه شده و به اين ترتيب مهاجرت سلول‌هاي استخوان‌ساز و بالطبع تماس استخوان با سطح ايمپلنت هم سرعت گرفته و هم کيفيت آن بهبود پيدا مي‌کند. به گفته دکتر سينا نواب، متخصص پروتزهاي دنداني و ايمپلنتولوژيست، ايمپلنت‌هايي که با چنين فناوري تهيه مي‌شوند اين امکان را به وجود مي‌آورند که مدت زمان جوش خوردن ايمپلنت به استخوان از چندين ماه به چند روز کاهش يابد و از طرف ديگر کيفيت اين اتصال با توجه به تغييراتي که در نحوه استخوان‌سازي به وجود مي‌آيد، به طور بي‌سابقه‌اي بهبود پيدا کند. تمامي اين موارد به اضافه چندين فاکتور ديگر سبب مي‌گردد که تغييرات چشمگيري ساخت ایمپلنت دندان پيش روي ما قرار گيرند.
اولين نتيجه چنين پيشرفت‌هايي يقينا کاهش زمان درمان خواهد بود. با توجه به مسائل مطرح شده زمان برقراري پيوند استخوان به ايمپلنت کمتر شده و امکان بارگذاري بر روي ايمپلنت توسط پروتزهاي نهايي را در زماني بسيار کوتاه فراهم مي‌نمايد. بايد يادآوري نمود که طولاني بودن فرآيند درماني در تکنيک‌هاي قديمي‌تر گاهي معضلات عديده اي را به همراه داشت.
از طرف ديگر تغييرات به وجود آمده در ساخت ایمپلنت های جديد و افزايش سطح تماس آنها با استخوان نتيجه شگرف ديگري نيز به دنبال داشته است و آن هم عدم نياز به استفاده از تعداد زيادي ايمپلنت براي جايگزيني دندان‌هاي از دست رفته است. به گفته دكتر نواب روش‌هاي قديمي جايگزيني دندان‌هاي از دست رفته همواره پيشنهاد مي‌کردند که به ازاء هر دندان از دست رفته حتي‌الامکان يک ايمپلنت جايگزين شود. بنابراين براي جايگزيني تمامي دندان‌هاي از دست رفته يک فک گاهي اوقات 14 ـ 12 ايمپلنت در يک فک قرار داده مي‌شد. طبيعي است که استفاده از چنين تعداد زيادي ايمپلنت در يک فک علاوه بر پيچيدگي درمان زمان و هزينه درمان را نيز به شدت افزايش مي‌دهد. اما فناوري‌هاي جديد و تغييراتي که در ايمپلنت‌هاي مدرن به وجود آمده اين امکان را به وجود آورده‌اند که از تعداد ايمپلنت کمتري براي جايگزيني دندان‌هاي از دست رفته استفاده شود. به اين ترتيب بيمار و دندانپزشک اين شانس را خواهند داشت که با قرار دادن 6 ـ 4 ايمپلنت در يک فک تمامي دندان‌هاي از دست رفته را جايگزين نمايند. اين مساله درباره بيماراني که تعدادي از دندان‌هاي خود را از دست داده‌اند و تعدادي را هنوز دارند نيز صدق مي‌کند.
دکتر آشيل پيوندي، متخصص ايمپلنت و استاد دانشگاه ليون فرانسه، هم درباره تاريخچه اين روش درماني مي‌گويد: استفاده از چنين روش درماني حداقل از 5 سال پيش به صورت آزمايشي شروع شد. با استفاده از روش‌هاي تحقيقي مدرن قابل اطمينان بودن آن محرز شده است. در حال حاضر پژوهش‌هايي در زمينه ساده‌تر کردن تکنيک ساخت ایمپلنت دندان و مقايسه درازمدت نتايج اين نوع درمان با درمان‌هاي کلاسيک ايمپلنت در حال انجام است.
به طور كلي اين روش درماني را مي‌توان به اين صورت خلاصه كرد كه بيماري که داراي يک يا هر دو فک کاملا بي‌دندان است، براي جراحي ايمپلنت مورد ارزيابي باليني و راديوگرافي قرار مي‌گيرد. معمولا جهت ساخت ایمپلنت دندان بايد محيط دهان کاملا آماده و عاري از هرگونه بيماري حادي باشد. جراحي ايمپلنت بسيار ساده و معمولا براي هر فک کمتر از يک ساعت طول خواهد کشيد.
طي جراحي تعداد مورد نياز ايمپلنت‌ها در حفراتي که داخل استخوان برايشان تعبيه مي‌شود، قرار داده شده و بلافاصله قالب فک و ايمپلنت‌ها گرفته مي‌شود. به اين ترتيب جهت قالب‌گيري و مراحل پروتز نيازي به جلسه جداگانه‌اي نيست. در صورت نياز بعد از جراحي به لثه بيمار بخيه زده مي‌شود. پس از جراحي بيمار استراحت کوتاهي نموده تا کادر درماني خود را براي ادامه درمان آماده نمايند. سپس روابط بين فکي بيمار ثبت مي‌شود و در اين مرحله بيمار مرخص مي‌گردد. تمامي فرآيند فوق‌الذکر به طور طبيعي در طول يک صبح صورت مي‌پذيرد. بقيه مراحل آماده‌سازي پروتز يا دندان‌هاي آينده بيمار در لابراتوار اختصاصي پروتزهاي دنداني طي مي‌شود. معمولا براي اطمينان بيشتر بعدازظهر روز جراحي پروتز بيمار را مي‌توان در دهانش امتحان نمود و تنظيم‌هاي مورد نياز را انجام داد. در صورتي که دندان‌ها قبل از تحويل نهايي يک با در دهان امتحان شوند معمولا يک روز پس از جراحي آماده تحويل به بيمار خواهند بود، اما اگر نيازي به امتحان دندان‌ها در دهان بيمار نباشد، بعدازظهر روز جراحي دندان‌ها آماده تحويل به بيمار خواهند بود. اين دندان‌ها توسط پيچ‌هاي ظريفي روي ايمپلنت‌ها قرار داده مي‌شوند و به اين ترتيب بصورت ثابت درمي‌آيند.
وي مي‌ افزايد:‌به بيمار دستورات لازم جهت رعايت بهداشت و رژيم غذايي نرم داده مي‌شود. معمولا بيمار براي کشيدن بخيه‌ها يا کنترل بعد از درمان يک هفته بعد از جراحي مراجعه مي‌کند. لازم به ذکر است که اين روش براي بيماراني که يک يا تعداد محدودي از دندان‌ها را از دست داده‌اند نيز قابل استفاده مي‌باشد.
اين تکنيک با توجه به مقبوليت علمي و کلينيکي آن در بسياري از کشورهاي پيشرفته اروپايي، آمريکايي و آسياي جنوب شرقي در حال استفاده مي‌باشد. با توجه به کاهش زمان و هزينه درمان نقش بسزايي در جايگزيني دندان‌هاي از دست رفته بسياري از بيماران خواهد داشت. طي 3 سال اخير بيش از 200 عنوان مقاله در نشريات معتبر علمي در اين زمينه به چاپ رسيده است و نتايج درخشان اين‌گونه درمان‌ها در کشورمان بزودي منتشر خواهد شد. با توجه به بنيان‌هاي علمي قوي که پشتيبان اين تکنيک درماني هستند، به نظر مي‌رسد آينده ايمپلنت‌هاي دنداني به سمتي هدايت خواهد شد که با حداقل هزينه و زمان، بهترين سرويس درماني به بيماران ارائه شود. دكتر پيوندي در ادامه تاكيد مي كند: در تلاش هستيم با آموزش اين روش به همکاران دندانپزشک، تعداد بيشتري از دندان‌پزشکان کشور را با اين‌گونه روش‌هاي مدرن و به روز شده آشنا نماييم و در ضمن فرصت استفاده از چنين درمان‌هايي را براي تعداد بيشتري از هموطنان فراهم نماييم.

آیا می‌دانید که با ایمپلنتیوم دیگر نباید نگران دندان‌های از دست رفته‌ی خود باشید! ایمپلنت دندانی ایمپلنتیوم، یک پیچ از جنس تیتانیوم است که به عنوان ریشه‌ی دندان توسط یک متخصص، درون فک شما قرار داده می‌شود. از نظر زیبایی نیز ساخت ایمپلنت دندان همانند دندان‌های طبیعی شما خواهد بود بنابراین با ارزیابی دقیق نسبت به اندازه و سایز ایمپلنت پیش از عمل که توسط دندان‌پزشکان صورت می‌گیرد و نیز با هم‌کاری شما در رعایت بهداشت که بعد از عمل باید صورت گیرد، ایمپلنت سال‌ها جوابگوی نیازهای جویدن، صحبت‌کردن و زیبایی شما خواهد بود.
به طوری‌که بعد از فراهم کردن مقدمات کار، دندان‌پزشک با دستگاه‌های مدرن و ابزار کاملاً استریل ایمپلنت را درون استخوان فک قرار می‌دهد بعد از مدتی که سطح تیتانیوم ایمپلنت با استخوان مجاورش پیوند محکمی برقرار کرد قطعه‌ی مربوط به تاج را روی ایمپلنت قرار می‌دهند.
دندان مصنوعی یا پروتز نهایی که می‌تواند ثابت یا متحرک باشد بعداً روی این قسمت کار گذاشته می‌شود که بنابراین ظاهر دندان‌های ایمپلنت شده با دندان‌های طبیعی هیچ تفاوتی نخواهدداشت و موقع غذا خوردن مانند یک دندان طبیعی عمل می‌کند.
ایمپلنت دندانی چیست ؟
ایمپلنت بهترین جایگزین برای دندان‌های از دست رفته‌‌ی شما می‌باشد.  ساخت ایمپلنت دندان از دو جز اصلی تشکیل شده‌ است. -۱فیکسچر. ۲- اباتمنت.
به جای دندانی که از دست داده‌اید ابتدا فیکسچر در داخل استخوان فک شما کار گذاشته می‌شود و سپس بر روی آن اباتمنت همراه با روکش ساخته شده قرار می‌گیرد.
در این طرح درمان، شما از مزایای زیادی برخوردار می‌شوید از قبیل:
* دیگر نیازی به خارج کردن پروتز از دهان خود ندارید.
* در درمان ایمپلنت مانند دیگر درمان‌ها نیاز به تراشیدن دندان‌های مجاور سالم نیست.
* ظاهر دندان ایمپلنت بسیار شبیه دندان طبیعی بوده و با دندان طبیعی تفاوت ظاهری ندارد.
* در هنگام صحبت کردن و غذا خوردن احساس بسیار راحت و خوبی خواهید داشت.
* از تحلیل استخوان و پیری زودرس در صورت، جلوگیری می‌کند.
*هیچ‌گونه فشار اضافی به لثه وارد نمی‌کند. ایمپلنت‌ها چگونه عمل می‌کنند؟ در هر ایمپلنت فیکسچر به عنوان ریشه‌ی دندان و اباتمنت و روکش پروتز به عنوان تاج دندان استفاده می‌شود و برای دندان‌های مصنوعی که لق هستند از ایمپلنت به عنوان روشی برای اتصال و گیر مناسب پروتز یا دندان مصنوعی فرد استفاده می‌شود.
به طور کلی برای افراد زیر ساخت ایمپلنت دندان توصیه نمی‌شود:
-۱شرایط عمومی فرد اجازه‌ی جراحی را ندهد.
 -۲ در صورتی که فرد بیماری قند کنترل نشده داشته باشد.
 -۳ افرادی که دخانیات به مقدار زیاد مصرف می‌کنند.

کاشت ایمپلنت به چه صورت است ؟
کاشت ایمپلنت در استخوان فک شما در مدت زمان کوتاهی و با راحتی کامل انجام می‌گیرد و هیچ‌گونه عوارضی ندارد. در این مرحله باید به ایمپلنت اجازه داده شود تا به استخوان فک شما متصل شود. قرار دادن پروتز برای
ساخت ایمپلنت دندان به چه صورت است؟
در این مرحله از دهان شما در حالی که ایمپلنت‌ها در داخل استخوان فک‌تان قرار دارند قالبی تهیه می‌گردد و از روی آن پروتز ساخته می‌شود و پس از انجام مراحل لابراتوری پروتز آماده توسط دندان‌پزشک یا متخصص پروتز بر روی ایمپلنت نصب می‌گردد.
مراحل انجام ایمپلنت چه‌قدر به طول می‌انجامد؟
به طور متوسط زمان ترمیم بافتی و تشکیل استخوان حدود ۲ تا ۳ ماه است که می‌توان پس از این مدت مراحل ساخت پروتز تاج دندان را آغاز کرد. در افرادی که استخوان فک از نظر کیفی و کمی شرایط خوبی داشته باشد این زمان کاهش خواهد یافت.
چگونه باید از ایمپلنت مراقبت کرد؟
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان دلیل عمده‌ای برای از دست رفتن ایمپلنت به شمار می‌رود؛ شما باید درست مثل یک دندان طبیعی از دندان جدید مراقبت کنید. استفاده از نخ دندان، دهان‌شویه و مسواک حداقل دو بار در روز از اهمیت زیادی برخوردار است. بدین ترتیب با ویزیت‌های دوره‌ای مداوم توسط دندان‌پزشک، شما صاحب دندانی شده‌اید که به لثه و یا دندان‌های مجاور آسیبی وارد نکرده است.
میزان موفقیت ایمپلنت چه‌قدر است؟
درصد موفقیت انجام ایمپلنت به عوامل مختلفی بستگی دارد که در بیماران مختلف متفاوت است حتی این مسئله در مورد فک بالا و پایین تفاوت دارد. به طور متوسط میزان موفقیت ایمپلنت‌های دندانی ۹۵ تا ۹۸ درصد گزارش شده است.

ایمپلنت دندان پین های باریکی هستند که از تیتانیوم خالص سازگار ساخته شده که درون استخوان فک گذاشته می شود. هنگام ساخت ایمپلنت دندان میزان استخوان در دسترس، میزان استحکام استخوان و زمان گذاشتن ایمپلنت در نظر گرفته می شود. اگر استخوان کافی برای ساخت ایمپلنت دندان در دسترس نباشد می توان در شرایط خاص مقداری استخوان برگرفته از نقاط دیگر پیوند زد.همچنین بر حسب میزان سختی استخوان انواع پیچ دار و بدون پیچ برای ساخت ایمپلنت دندان انتخاب می شود. ایمپلنت می تواند بلافاصله پس از از دست رفتن دندان و کشیدن آن یا پس از زمان طولانی ترمیم، جایگزین شود. شکل ایمپلنت مانند ریشه دندان طبیعی است. پس از از دست رفتن دندان در صورت عدم جایگزینی سریع با ایمپلنت امکان تحلیل استخوان و کاهش توانایی جویدن و کج شدن دندانهای کناری است. اگر گذاشتن با تاخیر ایمپلنت پیشنهاد می شود ایمپلنت های کوچکتر و استوانه ای به دلیل در دسترس بودن استخوان کمتر استفاده می شود.
دندان متحرک، قابل اتصال به این ایمپلنت ها هستند. حدود 3 تا 6 ماه زمان لازم برای رشد و ترمیم استخوان اطراف ایمپلنت است.
مکان گذاشتن ایمپلنت دندان و نوع سیستم مناسب تنها بوسیله معاینه ای که دندانپزشک انجام میدهد با در نظر گرفتن سایر شرایط قابل بیان است. میزان حجم و دانسیته استخوان فک، تعداد و موقعیت و استحکام دندانهای طبیعی فرد، شرایط لثه، شرایط و تعداد دندانهای فک مقابل از عوامل مهم حین معاینه است.
در چه مواردی از ایمپلنت استفاده می شود:
1- فاصله بین دندانهای جلو در اثر از دست رفتن یک دندان بطوری که دندانهای مجاور آن طبیعی باشند.
از دست رفتن دندان می تواند به دلیل پوسیدگی، بیماری لثه و یا تصادفات باشد. اگر دندان در منطقه زیبایی باشد علاوه بر زیبایی سلامتی دندان نیز در ساخت ایمپلنت دندان متاثر می شود. فاصله طولانی بی دندانی باعث رویش دندانهای فک مقابل به این فاصله و جابجایی دندانهای بالا و پایین و از دست رفتن اکلوژن مناسب می شود. عمل جویدن نیز متاثر شده و مفاصل فک پایین در طولانی مدت دردناک می شود.
درمان:
* بریج سه واحدی که مستلزم قربانی کردن دو دندان سالم مجاور است.
* بریجی که به دندانهای مجاور چسبیده ولی عمر آن محدود است.(Maryland Bridge)
* بریج تنها تاج دندان را جایگزین می کند ولی ریشه را جایگزین نمی کند و نیروهای جویدن به استخوان زیرین منتقل نمی شود و و در طول زمان حجم و ارتفاع استخوان کاهش می یابد .
ایمپلنت درمان بهتری است چون هم دندانهای کناری تراش نمی خورند و هم بطور کامل ساختار دندان حفظ می شود و نیروهای جویدن به استخوان منتقل می شود و حجم استخوان بدون تغییر می ماند.
2- فاصله زیاد بین دندان ها در اثر از دست رفتن یک یا بیش از یک دندان بطوری که دندانهای مجاور آن طبیعی باشند.
فاصله بیشتربین دندانها همان اثرات ازدست رفتن یک دندان را بصورت شدیدتر نشان می دهند. عدم زیبایی، مشکلات پخش نیروی جویدن ، درد در مفاصل فک پایین و مشکلات تکلمی از موارد مورد شکایت بیماران می باشد.
درمان:
* بریج های چند واحـدی ( با تراش دندان های پایه کناری ) که تعـداد دندان های پایـه باید متنـاسب با طول بی دندانی باشد.
* پارسیل متحرک که مشکلات تکلمی، جویدن و اجتماعی ایجاد می کند.
* بریج ها یا روکشهای ساپرت شونده با ایمپلنت به تنهایی یا در ترکیب با دندان طبیعی.

3- زمانی که یک یا بیش از یک دندان از انتهای هر قوس دندانی از دست رفته باشد و تنها یک سمت، دندان طبیعی باشد.
از دست دادن دندانهای قوی در عقب قوس دندانی که وظیفه جویدن و آماده کردن غذا برای هضم دارند باعث آسیب به حرکات جویدن می شود. دندانهای باقیمانده به سمت فضای خالی حرکت می کنند و تماس بین دندانها از دست می رود. همچنین دندانهای قوس مقابل نیز به طرف فضا حرکت می کنند و مشکلات مفاصل فک پایین نیز رخ می دهد.
درمان:
درمان فکهای انتهای آزاد سخت می باشد چون تنها در یک سمت دندان وجود دارد.
* پارسیل متحرک فک بالا یا پایین. پارسیل ممکن است به عنوان جسم خارجی احساس ناخوشایندی ایجاد و مشکلات تکلمی و جویدن ایجاد نماید.
* ایمپلنت به عنوان دندان پایه دوم بریج. در حالیکه پایه اول دندان طبیعی است، یا اینکه بریج کلا بوسیله ایمپلنت در هر دو طرف ساپرت شود.

4-زمانی که کلیه دندانهای یک یا هر دو فک از دست رفته باشد.
بی دندانی کامل فک بالا و پایین با هم یا به تنهایی منجر به مشکلات بسیار زیادی می شود. جویدن و صحبت کردن  از مشکلات اصلی بیماران بی دندان می باشد. از آنجا که دندان ها که عامل ساپرت عضـلات صورت هستند دیگر وجود ندارد، بیمار حالت صورت مسنی خواهد داشت.
درمان:
* پروتز کامل متحرک. با وجودی که اکثر بیماران مشکلی از لحاظ گیر پروتز در فک بالا به دلیل نیروی مکشی در کام ندارند ولی مشکلات تکلمی و جویدن همچنان باقی است. عدم گیر یا ثبات پروتز فک پایین مشکل اساسی بیماران بی دندان می باشد و با گذشت زمان و تحلیل بیشتر استخوان بدتر هم می شود که تا حدودی با ریلاین پروتز و گذاشتن آستر تا مدتی برطرف می شود. ریلاین کردن متعدد منجر به لق شدن شدید پروتز و سخت تر شدن صحبت کردن و جویدن می شود.
* ایمپلنت بعنوان ثبات دهنده پروتز کامل. برای مثال میله ای که به دو یا چهار ایمپلنت وصل است و باعث گیر مناسب پروتز می شود حتی شش یا هشت ایمپلنت می تواند بعنوان پایه های پروتز ثابت شود.
امروزه می توان حجم کم استخوان را طی عمل بازسازی در شرایط خاص برای ساخت ایمپلنت دندان در نظر گرفت.
بیماری های انعقادی خونی، متابولیک، مخاطی و استخوانی، فاصله کم بین دندان، یا موقعیت نامناسب دندانهای فک بالا و پایین از عوامل محدود کننده در گذاشتن ایمپلنت می باشد.
-          کلیه افراد بالغی که دوران رشد را به پایان رسانیده اند، می توانند ایمپلنت بگذارند.
-          افراد سیگاری حداقل تا ماههای اولیه پس از گذاشتن ایمپلنت باید سیگار را ترک کنند.
-          ایمپلنت مانند دندان طبیعی نیاز به رعایت بهداشت و مراقبت دارد.